Attero wijst gebruik van plafondtarieven bij aanbestedingen af
Attero heeft bewust afgezien van de inschrijving op de recente aanbesteding voor de verwerking van restafval in de gemeente Hellevoetsluis. In deze aanbesteding was het gunningcriterium zo ingericht, dat er gebruik gemaakt is van het zogeheten plafondtarief. Attero wijst het gebruik hiervan af in aanbestedingen van verwerkingscontracten voor afvalstromen.
Ook andere gemeenten en/of gemeentelijke samenwerkingsverbanden zetten afvalverwerkingscontracten voor huishoudelijk restafval, gft, pmd en andere stromen in de markt via Europese aanbestedingen. Daarbij hanteren de aanbestedende gemeenten soms de tariefsystematiek dat aanbieders die met een tarief boven een vooraf bepaald bedrag inschrijven, zonder meer worden uitgesloten. Deze praktijk van plafondtarieven betekent dat de opdrachtgever vooraf een maximaal tarief vaststelt.
Uitsluiten en ingrijpen
Attero wijst het hanteren van deze zogeheten plafondtarieven met een uitsluitend karakter van de hand. Zo wordt ingegrepen in de vrije prijsvorming en marktwerking. Het principe van aanbesteding is juist ingevoerd om maximaal invulling te geven aan deze vrijheid. Het is voor een bedrijf essentieel om zelfstandig zijn inschrijfstrategie te kunnen bepalen. Dat is noodzakelijk voor een evenwichtige en economisch verantwoorde bedrijfsexploitatie. Daarin zijn en moeten ook innovatieve oplossingen voor het verwerken van afval meegewogen kunnen worden, waaronder oplossingen die vanuit milieuperspectief het minst belastend zijn. Ook kan in de uitwerking een plafondtarief het effect hebben, dat feitelijk maar één partij in aanmerking komt. Het beperken van de kring van geïnteresseerde ondernemingen die naar een aanbesteding willen meedingen is onrechtmatig. Dat stuit op aanbestedingsrechtelijke bezwaren. Bovendien zijn wij van mening dat een goed doordachte uitvraag en een zorgvuldig gekozen procedure betere resultaten oplevert. Het is onze overtuiging dat prijsvechten op termijn leidt tot minder marktpartijen, minder keuze voor gemeenten, minder kans op innovatieve en op resultaat gerichte oplossingen en minder kwaliteit.
Juridische vraagtekens
Attero heeft advocaat Defares laten nagaan of het gebruik van plafondtarieven wel is toegestaan volgens de Nederlandse en Europese regels. Defares is gespecialiseerd in strategische vraagstukken op het gebied van mededinging en economische ordening en hij onderschrijft de bezwaren van Attero. Defares acht deze vorm van marktbeïnvloeding onjuist. Het hanteren van plafondtarieven bij aanbestedingen ontneemt bedrijven de mogelijkheid om individueel, zelfstandig en onafhankelijk de prijs vast te stellen van inschrijving, zonder dat daar een wettelijke grondslag voor is. Het is daarmee strijdig met de basisbeginselen van het aanbestedingsrecht en mededingingsprincipes.
Afweging
De bevindingen van Defares zijn mede voor Attero aanleiding om bij een volgende aanbesteding, waar sprake is van de systematiek van plafondtarieven, ons standpunt hierover duidelijk te maken. Dit kan inhouden dat er juridische stappen worden genomen tegen dit principe van beperking van vrije prijsvorming en marktwerking.