CO2-besparing is de verantwoordelijkheid van de hele keten

Rijkswaterstaat (RWS) beschikt over een prachtige site (www.klimaatmonitor) waarop de CO2-footprint van gemeenten staat weergegeven. Een onderdeel van de CO2-footprint betreft de CO2-uitstoot industrie, energie, afval en water. Als je verder inzoomt dan moet je constateren dat de CO2-bijdrage van afvalverwerking nog niet of onvoldoende wordt gekwantificeerd. Enerzijds gaat afvalbeheer gepaard met energieverbruik voor inzameling en verwerking. Anderzijds leidt toegenomen recycling van grondstoffen zoals plastics, papier en gft tot besparingen waarbij veel CO2-uitstoot verminderd wordt. Per saldo zal afvalbeheer in veel gemeenten een CO2-besparing opleveren. Des te meer jammer dat deze bijdrage niet in de Klimaatmonitor is terug te vinden.
Waarom is het lastig om de CO2-bijdrage van afvalverwerking te kwantificeren?
Een reden is het ontbreken van normen om CO2-besparingen vast te leggen en toe te wijzen aan diverse ketenpartners. Momenteel verkent men de mogelijkheden om CO2-reductie beter vast te leggen, onder meer via de Greendeal Nationale Koolstofmarkt. Een andere reden is de verscheidenheid aan afvalstromen en verwerkingsprocessen. Zo zijn er op dit moment wel 35 verschillende grondstoffen uit huishoudelijk afval te onderscheiden. Deze componenten worden bij verwerkers op verschillende wijze verwerkt tot diverse secundaire grondstoffen. Zo kan gft- afval omgezet worden in bijvoorbeeld compost, biogas, CO2, warmte, elektriciteit, bioplastics, biobrandstof of voedsel voor insecten. Omdat ook de kwaliteit van het afval per gemeente kan variëren, is het bijna ondoenlijk om per afvalstroom en per verwerker de juiste CO2-kentallen te genereren. Het gevolg hiervan is dat de CO2-besparing die met afvalverwerking gerealiseerd kan worden niet gekwantificeerd wordt en derhalve onvoldoende zichtbaar is voor aanbieders en verwerkers van afval. Als een belangrijke stap in de goede richting worden door afvalverwerkers nu afspraken gemaakt om generieke (gemiddelde) kentallen voor CO2-uitstoot en CO2-besparing te gebruiken. Op termijn is een verdere verdieping naar individuele installaties en verwerkingsroutes denkbaar.
CO2-besparing is de verantwoordelijkheid van de hele keten.
CO2-besparing is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit geldt voor de gehele keten, van producent tot consument en van gemeente tot afvalverwerker. Als iedereen zijn of haar steentje bijdraagt zijn belangrijke en grote stappen te zetten. Een stap voorwaarts zou zijn indien gemeenten zich verder verdiepen in de CO2-besparing die zij realiseren met afvalverwerking en deze daadwerkelijk gaan opnemen in hun eigen CO2-footprint. Hierin kunnen afvalbedrijven als Attero uiteraard meedenken. Op die manier ontstaat een win-win situatie waarbij zowel gemeenten als verwerkers hun verantwoordelijkheid nemen en afvalverwerking een eerlijke plek krijgt in de transitie naar een CO2-neutrale samenleving. Zo kunnen we de Klimaatmonitor met een gerust hart inzetten voor de CO2-footprint van ons afvalbeheer.