Regeerakkoord maakt werk van klimaatdoelstellingen
Het nieuwe regeerakkoord gaat flink aan de slag met de klimaatdoelstellingen. Attero juicht dat toe. Essentieel is dat bij de implementatie goed gedrag werkelijk wordt beloond en investeringen in CO2-besparende maatregelen renderen.
De afvalsector draagt nu al meer bij aan de reductie van broeikasgassen dan menigeen weet. De Europese doelstelling is: in 2030 40 procent minder emissie van broeikasgassen (zoals CO2, methaan, distikstofoxide en F-gassen) dan in 1990. Ons regeerakkoord legt de lat hoger: 49 procent. In 2016 zat Nederland op 11 procent reductie. Daarvan neemt de afvalsector 43 procent voor zijn rekening. De Nederlandse prestatie blijft achter door extra emissies uit andere sectoren.
Standpunten Attero
- Attero omarmt de klimaatdoelstellingen.
- Afvalsector draagt fors bij (79 procent CO2-reductie t.o.v. 1990).
- Afvalsector bespaart CO2 met productie hernieuwbare energie en secundaire grondstoffen.
- Fiscaal beleid moet vermeden CO2-emissies meewegen om maximale recycling en energieterugwinning te stimuleren.

De figuur hiernaast toont de afname van de methaanemissie. Die is het grootst bij de Nederlandse afvalsector, liefst 79 procent (1990 -2016) door investeringen in nieuwe technieken. In diezelfde periode nam de hoeveelheid afval met 17 procent toe. Een vermeldenswaardige prestatie.
Van storten naar verbranden
In haar rapport Circulaire Economie: Een belangrijk instrument voor CO2-reductie stelt CE Delft: “Als huishoudelijk afval wereldwijd wordt verbrand in plaats van gestort, kan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen met 5% omlaag. (…)”.
In Nederland zijn we al zo ver, met Attero voorop. Van de 15 stortplaatsen exploiteert Attero er nu nog vier. Wij storten alleen maar niet-verwerkbaar afval als asbest en slibben. Dat is elders in Europa heel anders; daar stort men van de totale hoeveelheid restafval nog veel hogere percentages: Groot-Brittannië (35 procent), Ierland (50 procent), Spanje (60 procent), Griekenland (84 procent).
Nederlandse afvalenergiecentrales waaronder die van Attero verwerken steeds meer restafval uit deze landen tot hernieuwbare energie. Zo dragen zij bij aan de Nederlandse energietransitie en dringen zij de emissie van broeikasgassen terug.
Van integraal verbranden naar maximale hernieuwbare-energieterugwinning uit reststromen
De 12 Nederlandse afvalenergiecentrales produceren maar liefst 20 PJ aan hernieuwbare energie, een zesde van de hernieuwbare energieproductie in Nederland (vier keer zoveel als alle Nederlandse zonnepanelen).
Door innovaties verbetert de afvalsector zich verder. Zo heeft Attero de energetische efficiëntie van zijn afvalenergiecentrales sinds 2012 verbeterd met 16 procent, onder meer door levering van warmte voor industriële toepassingen. Ook verwerkt Attero biomassa uit restafval tot groengas. Toevoeging van groengas in het gasnet bespaart CO2-emissie. Door groengas in te zetten als biobrandstof besparen we extra CO2. Mooie kansen voor Attero, dat circa 30 procent van het Nederlandse groengas produceert.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) ziet meer mogelijkheden om warmteverbruik te verduurzamen. Door kolencentrales te vervangen door duurzame energiebronnen. Zo zou Attero – ook samen met andere duurzame warmteleveranciers – de stadsverwarming van Tilburg en Breda kunnen overnemen van de Amer kolencentrale door warmte uit Attero’s afvalenergiecentrale Moerdijk. Zo kan de miljardensubsidie op de bijstook van biomassa in de Amer eerder stoppen. Nederland moet naar een de Bio-based economie, zonder emissie van fossiel CO2.
De getallen op een rijtje
- Parijs klimaatdoelstelling CO2: -40% (t.o.v. 1990)
- Regeerakkoord doelstelling CO2: -49% (t.o.v. 1990)
- Nederlandse CO2-reductie tot nu toe: -11% (t.o.v. 1990)
- Waarvan door afvalsector: 43%
- Reductie methaanemissies door afvalsector: -79% (t.o.v. 1990)
- Aandeel afvalenergiecentrales in NL’s hernieuwbare energieproductie: 16%
- Bijdrage Attero aan NL’s groen gas productie: 30%
- Attero’s CO2-besparing 2016: 247.000 ton
Van energieterugwinning naar recycling
Ook afvalenergiecentrales emitteren CO2. Maar deze emissie wordt meer dan volledig gecompenseerd door de productie van hernieuwbare energie, zoals groengas, groene stroom en warmte. Kende Attero’s complete bedrijfsvoering in 2013 nog een (beperkte) CO2-emissie. Nu niet meer. Sinds 2016 realiseert Attero een CO2-besparing (274.000 ton CO2). Dat komt omdat Attero volop investeert in hoogwaardige recycling. Secundaire grondstoffen maken nu voor 28 procent deel uit van Attero’s CO2-besparing. Dat komt vooral door meer compost uit gft te produceren en plastic, metalen en drankenkartons uit de extra na-scheiding van restafval terug te winnen.
Het regeerakkoord ziet mogelijkheden om in 2030 twee miljoen ton CO2-emissie te reduceren door bij afvalenergiecentrales CO2 af te vangen. Volgens het PBL bedragen de kosten voor deze afvang €60 tot €80 per ton CO2. Het regeerakkoord verbreedt de stimuleringsregeling voor duurzame energieproductie (SDE+) om ook deze emissiereductietechnologie te stimuleren en de energiebelasting aan te passen vanuit CO2-optiek. Hierbij komt al snel de vraag op hoe wordt omgegaan met de vermeden CO2-emissies die bedrijven als Attero realiseren.
Aandachtspunt bij implementatie beleid: goed gedrag moet beloond worden
Attero omarmt het nieuwe regeerakkoord. In de uitwerking van dit akkoord moeten de speciale kenmerken van de afvalsector in relatie tot de klimaatdoelstellingen gewaardeerd worden:
- De afvalsector: reductie methaanemissies sinds 1990 met 79 procent;
- Afvalenergiecentrales produceren 16 procent van alle hernieuwbare energie in Nederland;
- Door buitenlands afval te verwerken helpt Nederland de Europese doelstelling voor CO2-reductie te halen en voorkomt zo het storten van huishoudelijk afval;
- De afvalsector vermijdt extra CO2-emissies door de groeiende productie van secundaire grondstoffen;
- Met een goede SDE+-regeling is investeren in CO2-afvang bij afvalenergiecentrales reeël;
- Met aanvullend beleid kunnen afvalenergiecentrales versneld de warmteleveranties van fossiele warmteproducenten, zoals kolencentrales, overnemen;
- Beleid moet vermeden CO2-emissies door hernieuwbare energie en secundaire grondstoffen waarderen. Goed gedrag moet beloond worden.